Wyzwanie
Zespół Szkół Społecznych STO w Łodzi, popularnie zwany „Czerwoną 8”, jako szkoła społeczna stawia na współdziałanie nauczycieli, uczniów i rodziców. Ci ostatni współdecydują o koncepcji i strategii rozwoju szkoły, by absolwenci byli jak najlepiej przygotowani do coraz szybciej zmieniającej się rzeczywistości.
Wyzwaniem było poszukiwanie metod i narzędzi w większym niż dotychczas stopniu angażujących ucznia w procesy edukacyjne oraz dążenie do tego, by uczniowie byli samodzielni i odpowiedzialni za uczenie się.
Rozwiązanie
Od 2016 roku szkoła stale inwestuje w zakup iPadów i pracowni multimedialnych, z początku wyposażając 60% kadry nauczycielskiej w narzędzia mobilne. Dzięki wizytom studyjnym w szkole w Bolton pod Londynem, eksperckim szkoleniom z firmy Cortland, przedstawiciela Apple w Polsce oraz zaangażowaniu pierwszych nauczycieli, którzy tworzyli własne materiały dydaktyczne, wdrożenie technologii okazało się dużym sukcesem.
iPad w rękach świadomego nauczyciela i ucznia uruchamia twórczą pomysłowość - szuka się nowych sposobów prezentowania i poznawania treści oraz ich łączenia. Natomiast dostępne aplikacje i programy pozwalają zwiększyć efektywność kształtowania umiejętności na wielu przedmiotach, a tym samym realizację treści podstawy programowej.
Efekty
Obecnie 100% nauczycieli korzysta z technologii podczas lekcji, a uczniowie klas VI, VII i VIII pracują w modelu 1:1, czyli iPad dla każdego ucznia. Szczególnie efektywnie i twórczo korzystają z iPadów nauczyciele, którzy także bez stosowania cyfrowych narzędzi starają się rozwijać kreatywność uczniów, np. trenerzy Odysei Umysłu, międzynarodowego konkursu kreatywności. Zaznajomienie się z technologią pozwoliło również pedagogom szybko wdrożyć system edukacji zdalnej podczas pandemii COVID-19. Część urządzeń od razu trafiła do domów uczniów, którzy zadeklarowali taką potrzebę. Starsi uczniowie już wcześniej korzystali z platformy Teams do komunikacji, a młodsi z prostszego odpowiednika - ClassDojo. Czas pandemii pokazał, że technologia wykorzystywana w mądry sposób wspiera samodzielność dziecka.
„Wszelka potrzeba zmian w edukacji rodzi się z pytań o sens naszych działań i z przekonania, że szkoła we współczesnym świecie, który tak szybko się zmienia, powinna być organizacją uczącą się. Nie możemy i nie chcemy ignorować faktu, że technologia ma coraz większy wpływ na każdą dziedzinę życia uczniów.”
Technologia
sojusznikiem
Kiedy w 2015 roku pojawił się pomysł wdrażania technologii, pierwszym krokiem były wizyty studyjne chętnych nauczycieli i przedstawicieli rodziców w angielskiej szkole. Zainspirowani opowiadali innym dydaktykom, jak to działa i dlaczego warto. Szkoła zdecydowała się wypożyczyć na tydzień z firmy Cortland kilka urządzeń dla zainteresowanych pedagogów. Decyzja o zakupie 20 pierwszych iPadów zapadła szybko. Po szkoleniach eksperckich, m.in. z Zadane (oprogramowanie umożliwiające m.in. współpracę całej klasy przy użyciu iPada, oceniania zadań czy prowadzenia rozmów) i udziale w konferencjach, przyszedł czas na tworzenie własnych materiałów dydaktycznych i nauczanie metodą projektu. Uczniowie regularnie pracowali w 3-, 4-osobowych grupach nad interdyscyplinarnymi i angażującymi zadaniami z użyciem iPadów. Co ważne, o formie decydowali samodzielnie, stosownie dobierając aplikacje do tworzenia wywiadów, wideoklipów, filmów czy prezentacji.
Nie zabrakło również najprostszych rozwiązań, tj. wykorzystania iPadów podczas wycieczek przyrodniczych i lekcji w terenie. Jeden z absolwentów nazwał wykorzystanie iPada do rejestrowania obiektów i gromadzenia materiału „efektem ramki”, gdyż obserwujący są bardziej wtedy skoncentrowani na tym co widzą i ich uwaga jest zwielokrotniona.
„Dzięki pracy z iPadem podręczniki szkolne stają się niepotrzebne, bo zamiast jednego źródła można korzystać z wielu materiałów dostępnych w sieci, programów i aplikacji”
Wprowadzenie
zmian to proces
Ostatnie lata doświadczeń w Zespole Szkół Społecznych STO pozwoliły na przygotowywanie uczniów do pracy z iPadem w modelu 1:1:
Krok 1– uczniowie korzystają z tzw. mobilnych pracowni na części zajęć, podczas których nauczyciele wykorzystują konkretne aplikacje pozwalające na większe zaangażowanie ucznia w proces uczenia się. Ważne jest także wykorzystanie potencjału iPada jako narzędzia rozrywki, np. przy kręceniu klipów, filmów, rysowaniu, tworzeniu muzyki, przygotowywaniu kolaży z wykorzystaniem takich aplikacji, których używanie daje dużo frajdy i umożliwia uzyskanie interesujących, a czasami nawet spektakularnych efektów.
Krok 2 – to zajęcia warsztatowe, rozbudzające kreatywność i usamodzielniające, uczące krytycznego korzystania z internetu. Dzieje się to m.in. dzięki projektowaniu zadań z nadmiarem informacji i źródeł po to, by uczniowie wykształcili w sobie umiejętność wyboru i krytycznej oceny. Rolą pedagoga w tym etapie jest wspieranie w procesie, udzielanie rad oraz informacji zwrotnej.
Krok 3 – to moment, w którym klasa jest gotowa do pracy w systemie 1:1, nauczyciel produkuje własne, interdyscyplinarne treści i samodzielnie szuka inspiracji. „Czerwona 8” w najstarszych klasach jest właśnie na tym etapie, czego niepodważalną zasługą jest ogromne zaangażowanie liderów zmian – pierwszych pedagogów pracujących z iPadami. To z ich oddolnej inicjatywy kadra nauczycielska nawet kilka razy w miesiącu spotyka się, by wspólnie się inspirować, szukać pomysłów na tematy lekcji i tworzyć bazę wiedzy o przydatnych aplikacjach.
Perspektywy
na przyszłość
W roku szkolnym 2020/2021 wszyscy uczniowie klas VI-VIII (w licznie 85 osób) będą pracowali z wykorzystaniem iPadów w modelu 1:1. Od dwóch lat każdy nauczyciel posiada iPad do własnego użytku, a oprócz tego około 40 urządzeń stanowi tzw. mobilne pracownie, wykorzystywane w młodszych klasach na poszczególnych lekcjach.
Docelowo planowane jest objęcie modelem pracy 1:1 także klas V i zakupienie tylu iPadów, żeby praktycznie każdy uczeń miał do użytku własne urządzenie.