O szkole
ZSCHiE, zdrobniale nazywany „Chłodniczakiem” lub „Chłodnią”, to druga w Polsce szkoła z prestiżowym tytułem Apple Authorized Training Center for Education (AATCE), będąca autoryzowanym centrum szkoleniowych dla edukacji firmy Apple. Szkoła w programie nauczania ma tworzenie oprogramowania w języku Swift i środowisku Xcode. Młodzież, po zdaniu dwóch państwowych egzaminów zawodowych i maturalnych (te ostatnie dopiero w piątej klasie technikum), może przystąpić do egzaminu certyfikującego, będącego potwierdzeniem umiejętności tworzenia w języku Swift.
ZSCHiE to duża szkoła (900 uczniów, 31 oddziałów klasowych, 80 nauczycieli, z czego 20 nauczających przedmiotów zawodowych informatycznych), łącząca blisko 75-letnią tradycję i nowoczesność. Od 2019 r. posiada kilka nowoczesnych pracowni specjalistycznych, w tym pracownię z 20 urządzeniami Mac. Szkoła kształci w sześciu zawodach wysokich technologii: technik elektronik, technik elektryk, technik mechatronik, technik chłodnictwa i klimatyzacji, technik informatyk oraz technik programista.
Radosław Wojtkiewicz
nauczyciel informatyki i administrator sieci komputerowej
Wyzwanie
– Szybko starzejąca się kadra i trudność w zatrudnieniu dobrego nauczyciela przedmiotu zawodowego, kształcącego w wysokich technologiach, to czuły punkt edukacji technicznej i zawodowej – zauważa Dorota Kotwicka, dyrektor Zespołu Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni, doradca zawodowy i coach, lider z wizją i misją rozwoju szkoły w różnych kierunkach, głównie technologii. Wizję tę podzielają władze miasta, które w 2016 r., przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej, zainicjowały program Rozwój Szkolnictwa Zawodowego w Gdyni. W ramach programu placówka zyskała ok. 9 mln zł na wyposażenie sześciu nowoczesnych pracowni technicznych i komputerowej. Tak zaczęła się współpraca z firmą Cortland, autoryzowanym przedstawicielem Apple w Polsce, w zakresie doboru sprzętu (20 komputerów Mac), przeszkolenia nauczycieli oraz wyposażenia w narzędzia i programy potrzebne do kształcenia zawodowego. Na wsparcie specjalistów z Działu Technicznego i trenerów Cortland od początku współpracy może liczyć kadra ZSCHiE, m.in. Radosław Wojtkiewicz, nauczyciel informatyki i administrator sieci komputerowej, który zarządza 12 salami komputerowymi, w tym pracownią komputerów Mac.
Dorota Kotwicka
dyrektor Zespołu Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni
Rozwiązanie
Co roku, prócz klas technicznych, powstają dwie klasy informatyczne i jedna programistyczna, do których startuje młodzież z bardzo dobrymi wynikami z egzaminu ósmoklasisty. Odkąd kadra ZSCHiE uczy w środowisku macOS, wzrosło zainteresowanie szkołą, także wśród uzdolnionych matematycznie i informatycznie dziewcząt. Dla zapewnienia najwyższego poziomu nauczania, Dorota Kotwicka sięga po innowacyjne formy współpracy. Jedną z nich jest współpraca z czołową firmą programistyczną na Pomorzu, obsługującą korporacje, urzędy i banki, która pomaga szkole, realizując strategię CSR (ang. Corporate Social Responsibility), czyli społecznej odpowiedzialności biznesu. Budując strategię, przedsiębiorstwo uwzględnia m.in. relacje z grupami interesariuszy, w tym przypadku ze społecznością szkolną. W jaki sposób? Nie mogąc zaoferować zarobków nauczycielowi specjaliście, jakie uzyskuje na rynku, pani dyrektor zaproponowała wyodrębnienie części etatu realizowanego w firmie na rzecz edukacji młodzieży. Podczas zajęć z programowania uczniowie poznają środowisko pracy i role w zespole programistów, a firma w przyszłości zyskuje świetnych kandydatów do pracy.
Dr Marcin Kołacz
nauczyciel i certyfikowany trener
W 2022 r. szkoła przystąpiła do prestiżowego programu Apple Authorized Training Center for Education (AATCE), wprowadzając program Develop in Swift do swojego programu nauczania i szkoląc instruktora przy wsparciu firmy Cortland. Pod okiem dra Marcina Kołacza, certyfikowanego trenera, uczniowie kierunku Technik Programista uczą się tworzenia aplikacji inkluzywnych w języku Swift w środowisku Xcode. Zwieńczeniem nauki jest możliwość przystąpienia do egzaminów certyfikacyjnych, które są dodatkowym atutem młodzieży wchodzących na rynek pracy. Wkrótce kurs trenera rozpocznie kolejny nauczyciel tej szkoły.
Dorota Kotwicka
dyrektor Zespołu Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni
Efekty
Nauczyciele pracują metodą projektów, łącząc w zespoły uczniów z klas o różnych profilach, co daje doskonałe efekty. Co roku uczniowie ZSCHiE zdobywają wysokie lokaty w prestiżowych konkursach, m.in. „Razem do zawodu”. Wśród sukcesów uczniów z obszaru mechatroniki, elektroniki, informatyki czy programowania pani dyrektor wymienia:
projekt moveit, aplikację ułatwiającą podróże komunikacją miejską i uproszczającą proces jej planowania, która jest w fazie testowania. Aplikacją i współpracą z uczniami zainteresowała się firma Google,
I miejsce za projekt i wykonanie bezzałogowej łodzi ratowniczej, której koncepcję rozwija jeden ze współtwórców i absolwentów szkoły, obecnie student Politechniki Gdańskiej,
I miejsce w półfinałach ogólnopolskich za projekt i budowę modelu samolotu w ramach konkursu Learn&Fly,
III miejsce za projekt i budowę nakładki na kończynę dolną, która ma pomóc przy poruszaniu się i rehabilitacji osobom przewlekle chorym, z uszkodzeniem stawów i po wypadkach.
I miejsce za projekt aplikacji w kategorii „Well-being i samopoczucie” podczas Pomorskiego Hackathonu dla uczniów szkół średnich.
Ponadto pod okiem dra Marcina Kołacza uczniowie zaprogramowali grę memo do nauki języka niemieckiego (zawodowego) na urządzenia przenośne, edukacyjną, wieloplatformową (iOS, Android) grę karcianą SummOn, umożliwiającą rozgrywki ligowe indywidualnie lub w parach, których wyniki automatycznie uaktualniane są na stronie internetowej. Na co dzień uczniowie poznają środowisko XCode (natywne programowanie na macOS), Android Studio (natywne programowanie na Android) i różne aplikacje, np. Pages do łatwego tworzenia dokumentacji. – Moją rolą jest komunikowanie i kojarzenie utalentowanych uczniów z firmami, które mogłyby być zainteresowane projektami i współpracą – zauważa Dorota Kotwicka.
Międzynarodowa współpraca
W ramach programu Erasmus+ co roku ok. 30 uczniów, po kilkoro z każdego zawodu kształcącego w ZSCHiE, odbywa międzynarodowe praktyki zawodowe za granicą (Szwecja, Portugalia, Irlandia). W roku szkolnym 2023/24 uczniowie pojadą na praktyki do Chorwacji. – W ubiegłym roku skontaktowała się ze mną nauczycielką ze szkoły podstawowej w Czechach z zapytaniem o możliwość współpracy w ramach platformy eTwinning. Wspólnie z uczniami tamtejszej szkoły stworzyliśmy dwie aplikacje mobilne: HiddenGdansk oraz GdanskPostcards, przy tworzeniu których nasza młodzież była odpowiedzialna za stronę programistyczną, a młodsi koledzy z Czech za wykonanie i edycję zdjęć. Obie aplikacje są dostępne w sklepie Google Play – opowiada o sukcesach przyszłych programistów nauczyciel, dr Marcin Kołacz.
Od kilkunastu lat szkoła prowadzi badania losów absolwentów. Pani dyrektor podkreśla, jak doskonale młodzież radzi sobie na rynku edukacyjnym i w pracy. – Blisko 70% naszych absolwentów kontynuuje naukę na uczelniach wyższych. Spośród ok. 150-ciu maturzystów kilkunastu kontynuuje studia za granicą (Wielka Brytania, Niemcy, Skandynawia), spora część otrzymuje tam pracę, otwierają swoje firmy lub pracują w takich, w których są doceniani.
Dorota Kotwicka
dyrektor Zespołu Szkół Chłodniczych i Elektronicznych w Gdyni
Przestrzeń łącząca przeszłość z przyszłością
Budynek ZSCHiE jest doskonałym przykładem gdyńskiego modernizmu i nowoczesnej przestrzeni, od urządzonych przez uczniów kącików relaksu, po murale namalowane wspólnie z uznanym na rynku międzynarodowym artystą. Korytarze szkoły zdobią symbole Gdyni: obrazy trójmiejskiej SKM-ki (Szybkiej Kolei Miejskiej), gdyńskich żurawi stoczniowych oraz murale o wydźwięku społecznym, czyli przyjaźni polsko-ukraińskiej, w obliczu toczącej się wojny i niezgody na przemoc. Z roku na rok szkoła zmienia się, wprowadzając rozwiązania oparte na technologii, jak zamki elektroniczne w drzwiach lub system rezerwacji boiska i sali gimnastycznej (aplikacja BallSquad) przez mieszkańców.
Pani dyrektor podkreśla, że jej wizja zarządzania placówką sięga znacznie dalej – od wyposażenia kadry nauczycielskiej i klas informatycznych w urządzenia iPad, po wprowadzenie narzędzi Apple do procesu nauczania wszystkich przedmiotów zawodowych i humanistycznych. To jednak długa droga, zależna od znajdowania sposobów finansowania i chęci pracy pedagogów z technologią. Tymczasem Dorota Kotwicka szuka nowych możliwości zaprezentowania fenomenalnych projektów i start-upów uczniów ZSCHiE, m.in. podczas międzynarodowej konferencji technologicznej InfoShare, która co roku odbywa się w Gdańsku. Kto wie, może już za rok, wśród stoisk największych technologicznych firm i uczelni w Europie Środkowo-Wschodniej, swoje miejsce będzie miał gdyński Chłodniczak?